Thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam như thế nào?

Xuất nhập khẩu là một lĩnh vực khá rộng, để hiểu rõ về mảng này, một bài viết là không thể nào gói gọn hết được.

Thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam bằng loại hình nào?

Nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam có thể hiểu một cách đơn giản là loại hình nhập khẩu hàng hóa theo hợp đồng mua bán về Việt Nam. Sau đó sẽ bán nội địa hoặc làm nguyên liệu phục vụ sản xuất. Ví dụ như: nhập khẩu quần áo từ Đài Loan về Việt Nam để bán tại các cửa hàng; nhập khẩu thịt bò từ Nhật để bán tại các siêu thị hay cửa hàng lớn tại Việt Nam,…

Các loại hình của thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam bao gồm:

• Nhập khẩu kinh doanh tiêu dùng (hàng hóa làm thủ tục tại Chi cục hải quan cửa khẩu).
• Nhập khẩu kinh doanh sản xuất (hàng hóa làm thủ tục tại Chi cục Hải quan cửa khẩu).
• Chuyển tiêu thụ nội địa từ nguồn tạm nhập.
• Nhập khẩu hàng xuất khẩu bị trả lại.
• Nhập khẩu kinh doanh của doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.
• Chuyển tiêu thụ nội địa khác.
• Nhập nguyên liệu của doanh nghiệp chế xuất từ nước ngoài.
• Nhập tạo tài sản cố định của doanh nghiệp chế xuất.
• Nhập nguyên liệu của doanh nghiệp chế xuất từ nội địa.
• Nhập nguyên liệu để gia công cho thương nhân nước ngoài.
• Nhập nguyên liệu gia công từ hợp đồng khác chuyển sang.
• Nhập nguyên liệu sản xuất xuất khẩu.
• Nhập nguyên liệu vào kho báo thuế.
• Nhập sản phẩm gia công ở nước ngoài.
• Tạm nhập hàng kinh doanh tạm nhập tái xuất.
• Tạm nhập máy móc, thiết bị phục vụ dự án có thời hạn.
• Tạm nhập miễn thuế.
• Tạm nhập khác.
• Tái nhập hàng đã tạm xuất.
• Hàng gửi kho ngoại quan.
• Hàng đưa vào khu phi thuế quan thuộc khu kinh tế cửa khẩu.
• Hàng nhập khẩu khác.

Sau khi kiểm tra được loại hình nhập khẩu của thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam của bạn. Bước tiếp theo, bạn cần phải kiểm tra xem hàng hóa bạn nhập khẩu có thuộc hàng hóa cấm nhập hoặc xin giấy phép hay không.

Những loại hàng thuộc hàng cấm nhập, xin giấy phép?

Những câu hỏi thường xuất hiện mỗi khi chuẩn bị thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam thường là:

• Mặt hàng nhập khẩu có thuộc mặt hàng cấm nhập khẩu không?
• Hàng nhập khẩu có cần giấy phép không? Nếu cần có thì phải xin từ cơ quan nào?
• Mặt hàng nhập khẩu có cần công bố hợp quy không?
• Có cần kiểm tra chuyên ngành mặt hàng trước khi thông quan không? Nếu cần có thì của cơ quan nào?

Tại sao cần phải tìm hiểu mặt hàng nhập khẩu có thuộc hàng cấm nhập khẩu không? Lý do là để tránh nhập phải mặt hàng cấm hoặc là không đủ thời gian xin giấy phép. Hay không kịp thời gian để công bố chất lượng trước khi nhập hàng về.

Do đó, khi quyết định nhập khẩu bất cứ một mặt hàng nào đó vào Việt Nam. Việc bạn cần cẩn trọng với việc xin giấy phép (nếu có) khi làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam. Sau khi đã hoàn thành bước kiểm tra, nếu mặt hàng mà bạn nhập khẩu không bị cấm. Không cần giấy phép hoặc có thể thu xếp được giấy phép thì bạn hoàn toàn có thể yên tâm tìm hiểu tiếp các bước tiếp theo của thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam.

Ký hợp đồng ngoại thương

Bước tiếp theo của thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam chính là ký kết hợp đồng mua hàng. Theo đó, hai bên sẽ thỏa thuận những điều kiện liên quan, trong đó có một số điều khoản chính như sau:

• Tên hàng.
• Quy cách hàng hóa.
• Số lượng/ trọng lượng hàng.
• Mức giá.
• Quy cách đóng gói.

Ngoài ra, còn một số điều khoản quan trọng khác như:

• Điều kiện giao hàng (CIF, FOB, EXW,…).
• Thời gian giao nhận hàng.
• Thanh toán: thời hạn, phương thức thanh toán (bằng hình thức chuyển tiền hay tín dụng,…).
• Chứng từ hàng hóa người bán phải gửi người mua.

Đến bước này, giữa hai bên sẽ thu xếp vận chuyển hàng theo điều kiện đã thỏa thuận. Ngoài ra, trong hợp đồng sẽ được ghi rõ trách nhiệm cụ thể của mỗi bên.

Có hai loại điều kiện giao hàng được sử dụng phổ biến là CIF và FOB. Trong đó CIF là hình thức người bán thuê công ty vận tuyển (hãng tàu) và mua bảo hiểm hàng, đưa hàng đến cảng dỡ.

Còn đối với hình thức FOB, bạn sẽ tự thu xếp chặng vận tải biển và mua bảo hiểm cho hàng. Một điểm đáng lưu ý đối với 2 hình thức này là trách nhiệm của người bán hàng sẽ đều chấm dứt khi hàng qua lan can tàu ở cảng xếp.

Làm thủ tục hải quan cho hàng nhập khẩu

Bước tiếp theo trong thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam chính là làm thủ tục hải quan cho hàng nhập khẩu. Đối với các mặt hàng nhập khẩu theo điều kiện CIF, FOB và CNF. Nhà nhập khẩu hàng hóa phải làm thủ tục hải quan tại Việt Nam. Đối với công việc này, bạn có thể tự thực hiện hoặc thuê công ty dịch vụ thông quan làm thay.

Còn nếu hàng hóa của bạn được nhập vào với điều kiện DDU, DDP (hoặc DAP) thì người bán sẽ làm thủ tục cho bạn và chuyển hàng về kho cho bạn. Và để thực hiện được công việc này, bạn phải cung cấp được những chứng từ cần thiết để kê khai hải quan.   

Để thực hiện được bước làm thủ tục hải quan để nhập khẩu hàng hóa. Bạn cần phải có bộ chứng từ để làm được hồ sơ hải quan. Thông thường, sau khi hàng của bạn được xếp lên tàu tại cảng nước ngoài. Người bán hàng sẽ gửi cho bạn một bộ chứng từ gốc bao gồm:

• Bộ vận tải đơn (bill of lading): 3 bản chính.
• Hóa đơn thương mại (commercial invoice): 3 bản chính.
• Bản kê chi tiết hàng hóa (packing list): 3 bản chính.
• Giấy chứng nhận xuất xứ (CO – Certificate of Origin): có thể theo mẫu D, E, AK,… để được hưởng ưu đãi về thuế nhập khẩu.
• Ngoài ra, còn một số giấy tờ khác như: chứng nhận chất lượng (CQ), chứng nhận phân tích (CA), đơn bảo hiểm, hun trùng, kiểm dịch,… nếu có.

Hiện nay, bạn có thể thực hiện việc kê khai hải quan qua các phần mềm hải quan điện tử. Sau đó, bạn in tờ khai cùng bộ chứng từ giấy để đem đến chi cục hải quan. Tùy theo kết quả truyền tờ khai là luồng xanh, luồng vàng hay luồng đỏ mà bộ chứng từ đầy đủ như trường hợp tờ khai luồng vàng. Trong trường hợp luồng vàng, hồ sơ hải quan sẽ bao gồm:

• Bộ tờ khai hải quan và phụ lục: 2 bản.
• Hóa đơn thương mại: 1 bản sao.
• Vận đơn: 1 bản sao.
• Hóa đơn cước biển (với điều kiện FOB): 1 bản sao.
• Các chứng từ khác: CO, kiểm tra chất lượng (nếu có),…

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ, bạn đem hồ sơ đến chi cục hải quan làm thủ tục và nộp thuế để được thông quan. Tiếp theo, bạn xuống cảng đổi lệnh và trình ký hải quan cổng, bãi.

Chuyển hàng về kho

Bước cuối cùng trong thủ tục nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam là chuyển hàng hóa về kho. Sau khi làm thủ tục hải quan, bạn phải chuẩn bị và bố trí các phương tiện vận tải bộ để đưa hàng về kho của mình.